Tin tức - Quản lý độ ẩm nhà kính: Phòng ngừa bệnh nấm và sâu bệnh

Bạn đã bao giờ bước vào nhà kính vào buổi sáng và cảm thấy như đang bước vào phòng xông hơi chưa? Không khí ấm áp, ẩm ướt đó có vẻ dễ chịu cho cây trồng của bạn — nhưng nó có thể đang gây rắc rối cho bạn.

Độ ẩm quá cao là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh nấm và dịch hại trong nhà kính. Từ bệnh phấn trắng trên dưa chuột đến bệnh thối nhũn trên dâu tây, độ ẩm dư thừa trong không khí tạo ra môi trường lý tưởng cho các vấn đề về cây trồng phát triển.

Chúng ta hãy cùng tìm hiểu cách kiểm soát độ ẩm trong nhà kính — và tại sao việc làm này có thể bảo vệ mùa màng và ngân sách của bạn.

Tại sao độ ẩm lại quan trọng trong nhà kính?

Độ ẩm là lượng hơi nước trong không khí. Trong nhà kính, chúng ta thường nói vềđộ ẩm tương đối (RH) — lượng hơi ẩm trong không khí so với mức tối đa mà nó có thể chứa ở nhiệt độ đó.

Khi độ ẩm tương đối (RH) vượt quá 85–90%, bạn sẽ bước vào vùng nguy hiểm. Đó là lúc bào tử nấm nảy mầm, vi khuẩn sinh sôi và một số loại côn trùng phát triển mạnh. Việc kiểm soát độ ẩm cũng quan trọng như việc kiểm soát nhiệt độ hoặc ánh sáng.

Trong một nhà kính thông minh ở Hà Lan, các cảm biến đã cảnh báo người trồng khi độ ẩm tương đối (RH) đạt 92%. Chỉ trong vòng 24 giờ, nấm mốc xám đã xuất hiện. Giờ đây, họ kích hoạt quạt tự động và máy hút ẩm ở mức 80% để đảm bảo an toàn.

Độ ẩm cao gây ra bệnh tật và sâu bệnh như thế nào

Các bệnh nấm ưa môi trường ấm áp và ẩm ướt. Bào tử của bệnh phấn trắng, bệnh sương mai và bệnh botrytis chỉ cần vài giờ trong điều kiện độ ẩm cao là có thể phát triển.

Độ ẩm cao cũng khuyến khích:

Bề mặt cây dính thu hút rệp và ruồi trắng

Mô thực vật yếu đi, khiến nhiễm trùng dễ xảy ra hơn

Sự ngưng tụ trên lá làm phát tán mầm bệnh

Nấm mốc phát triển trên trái cây, hoa và thậm chí cả tường nhà kính

Ở Quảng Đông, một người trồng hoa hồng nhận thấy những đốm đen lan rộng qua đêm trong mùa mưa. Nguyên nhân là gì? Độ ẩm tương đối 95%, không khí tù đọng và hơi nước ngưng tụ vào sáng sớm.

Bước 1: Biết độ ẩm của bạn

Hãy bắt đầu bằng việc đo lường. Bạn không thể quản lý những gì bạn không nhìn thấy. Hãy đặt máy đo độ ẩm kỹ thuật số hoặc cảm biến khí hậu ở các khu vực khác nhau trong nhà kính — gần cây trồng, dưới gầm ghế và ở các góc râm mát.

Tìm kiếm:

Độ ẩm tương đối hàng ngày đạt đỉnh, đặc biệt là trước khi mặt trời mọc

Độ ẩm tương đối cao ở những khu vực có lưu lượng không khí thấp

Đột ngột tăng đột biến sau khi tưới nước hoặc nhiệt độ giảm

Cảm biến thông minh có thể theo dõi độ ẩm tương đối (RH) và tự động điều chỉnh quạt, lỗ thông hơi hoặc máy phun sương — tạo ra khí hậu tự cân bằng.

Bước 2: Cải thiện luồng không khí và thông gió

Chuyển động không khí giúp phá vỡ các túi ẩm. Nó cũng giúp lá khô nhanh hơn, ngăn ngừa nấm mốc.

Mẹo chính:

Lắp đặt quạt lưu thông không khí theo chiều ngang (HAF) để lưu thông không khí đều

Mở mái nhà hoặc lỗ thông hơi bên hông trong thời gian ấm áp, ẩm ướt

Sử dụng quạt hút hoặc ống khói thụ động để loại bỏ không khí ẩm

Vào mùa hè, thông gió tự nhiên có thể mang lại hiệu quả kỳ diệu. Vào mùa đông, hãy kết hợp luồng không khí nóng để ngăn ngừa sự ngưng tụ lạnh trên bề mặt cây.

Một nhà kính ở California đã giảm được 60% bệnh botrytis sau khi lắp đặt các tấm thông gió chéo và quạt trên sàn.

Bước 3: Điều chỉnh tưới tiêu một cách thông minh

Tưới quá nhiều nước là nguyên nhân chính gây ra độ ẩm. Đất ẩm bốc hơi, làm tăng độ ẩm tương đối (RH) — đặc biệt là vào ban đêm.

Mẹo tưới tiêu:

Tưới nước vào buổi sáng để độ ẩm dư thừa khô vào buổi tối

Sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt để giảm thiểu sự bốc hơi

Tránh tưới nước vào những ngày nhiều mây, tĩnh lặng

Kiểm tra độ ẩm của đất trước khi tưới nước — không chỉ theo lịch trình

Việc chuyển sang sử dụng cảm biến độ ẩm đất và tưới nước theo thời gian đã giúp một người trồng ớt chuông ở Mexico giảm độ ẩm tương đối (RH) xuống 10% trên toàn tán cây.

Bước 4: Sử dụng máy hút ẩm và sưởi ấm khi cần thiết

Đôi khi, luồng không khí không đủ - đặc biệt là vào mùa lạnh hoặc mùa ẩm ướt. Máy hút ẩm hút trực tiếp độ ẩm từ không khí.

Kết hợp với sưởi ấm để:

Ngăn ngừa sự ngưng tụ trên tường hoặc trần nhà kính

Khuyến khích sự thoát hơi nước từ thực vật

Duy trì độ ẩm tương đối ổn định ở mức 70–80%

Ở vùng khí hậu phía bắc, việc hâm nóng không khí mát mẻ vào ban đêm giúp ngăn ngừa sương mù và sương buổi sáng — hai tác nhân chính gây ra sự bùng phát của nấm.

Các nhà kính hiện đại thường kết nối máy hút ẩm và máy sưởi với máy tính điều chỉnh khí hậu để tự động điều khiển.

Bước 5: Tránh bẫy độ ẩm ẩn

Không phải độ ẩm nào cũng đến từ những nơi dễ thấy.

Hãy chú ý:

Sỏi ướt hoặc bề mặt sàn

Cây cối mọc um tùm cản trở luồng không khí

Đống rác hữu cơ hoặc vải che nắng ướt

Máng xối hoặc đường ống bị rò rỉ

Việc bảo dưỡng, vệ sinh và giãn cách cây trồng thường xuyên đều giúp giảm các "điểm nóng" về độ ẩm.

Một nhà kính ở Việt Nam đã thay thế lớp phủ nhựa bằng vải chống cỏ dại thoáng khí và giảm độ ẩm tương đối xuống 15% trong các đường hầm thấp.

Bước 6: Kết hợp với các biện pháp IPM khác

Kiểm soát độ ẩm chỉ là một phần của việc phòng chống sâu bệnh. Để bảo vệ toàn diện, hãy kết hợp với:

Lưới chống côn trùng để ngăn chặn sâu bệnh xâm nhập

Bẫy dính để theo dõi côn trùng bay

Kiểm soát sinh học (như ve săn mồi hoặc nấm có lợi)

Vệ sinh và cắt tỉa cây thường xuyên

Phương pháp toàn diện này giúp nhà kính của bạn khỏe mạnh hơn — và giảm sự phụ thuộc vào thuốc diệt nấm hoặc thuốc trừ sâu.

Chengfei Greenhouse tích hợp khả năng kiểm soát độ ẩm vào chiến lược IPM của họ bằng cách thiết kế các đơn vị mô-đun có hệ thống thông gió, thoát nước và cảm biến tích hợp — đảm bảo độ ẩm được kiểm soát ngay từ đầu.

Duy trì sự cân bằng này giúp cây của bạn phát triển khỏe mạnh — và ngăn chặn sâu bệnh và nấm mốc.